Gert Baas, junior-onderzoeker, SIR Institute for Pharmacy Practice and Policy:

‘We willen overgebruik van medicijnen onder kwetsbare ouderen verminderen’

Grote aantallen kwetsbare ouderen gebruiken dagelijks medicatie op rol. Of alle medicijnen in die rol nog nodig zijn, wordt vaak onvoldoende geëvalueerd. SIR onderzoekt of een gerichte medicatiebeoordeling overgebruik van medicijnen kan verminderen. Hierbij werken apotheker en huisarts nauw samen en is er aandacht voor de centrale rol van de patiënt.

In Nederland gebruiken naar schatting 100.000 kwetsbare 75-plussers medicatie op rol. In zo’n rol zitten per innamemoment alle voorgeschreven medicijnen in een zakje. Gert Baas, openbaar apotheker bij Academische Apotheek Stevenshof in Leiden: ‘Bij deze groep ouderen kan de balans tussen effectiviteit en bijwerkingen van de geneesmiddelen in de loop der jaren negatief verschuiven. Daarom is een regelmatige evaluatie noodzakelijk. Zo’n inhoudelijke check, waarbij de patiënt zelf is betrokken, ontbreekt helaas vaak.’

Thuisgesprekken

Baas is tevens promovendus en junior-onderzoeker bij SIR Institute for Pharmacy Practice and Policy. Samen met collega-onderzoekers wil hij weten of een medicatiebeoordeling, met de focus op minderen en stoppen van medicijnen, zinvol is om overgebruik te reduceren. Hun onderzoek richt zich op 75-plussers die meer dan tien verschillende medicijnen gebruiken. Baas: ‘Openbaar apothekers voeren medicatiebeoordelingen uit. Belangrijk onderdeel is het gesprek met de patiënt – bij voorkeur thuis – om gezondheidsklachten en wensen in kaart te brengen. De apotheker doet actievoorstellen voor medicijnaanpassingen aan de huisarts.’

‘Zeven op de tien actievoorstellen na een medicatiebeoordeling gaan over minderen en stoppen van medicijnen.’

Trainingsdag

De apothekers volgen, als onderdeel van dit project, eerst een trainingsdag met veel aandacht voor communicatievaardigheden. Baas: ‘Ouderen hebben altijd gehoord dat het belangrijk is om een medicijn te blijven innemen. Nu moet je als apotheker juist in gesprek over het minderen daarvan. Dit vergt een andere benadering.’ Verder krijgen de apothekers inhoudelijke farmacotherapie-adviezen, gebaseerd op de Multidisciplinaire Richtlijn Polyfarmacie bij ouderen uit 2019. Onderdeel daarvan is de module ‘Minderen en stoppen van medicatie’ met bijbehorende kennisdocumenten over tien verschillende geneesmiddelengroepen.

Pilot

Vorig jaar zijn de interventie en ontwikkelde materialen in een pilot getest. Zes getrainde apothekers uit de regio Leiden nodigden ieder vijf patiënten uit voor een medicatiebeoordeling. Baas is tevreden over de resultaten van deze voorstudie.

‘Per patiënt werden er gemiddeld 4,5 actievoorstellen gedaan richting de huisarts. Daarvan ging 70% over minderen of stoppen van medicatie. De huisartsen hebben driekwart van die voorstellen overgenomen. Huisartsen, apothekers en patiënten vonden het nuttig en waren tevreden.’

Landelijke studie

Baas verheugt zich op de start van een grotere studie in de loop van dit jaar. ‘Samen met Universiteit Utrecht en LUMC doen we het onderzoek landelijk in circa 40 apotheken. De helft van de apothekers voert een gerichte medicatiebeoordeling uit en de andere helft levert standaardzorg. In totaal gaan we ongeveer 350 patiënten includeren. Zes maanden na het medicijngesprek kijken we in beide patiëntengroepen naar het aantal gestopte medicijnen, gezondheidsklachten, kwaliteit van leven, de tevredenheid van patiënten en zorgverleners en naar de kosten.’

Meer weten?
Video
Contact

Verstuur