Frederique Paulus, IC-onderzoeker, Amsterdam UMC:

‘Verneveling van slijmoplossers tijdens beademing meestal overbodig’

IC-patiënten aan de beademingsmachine krijgen regelmatig via verneveling slijmoplossende middelen toegediend. Hoewel deze behandeling vaak routinematig wordt toegepast, was de daadwerkelijke meerwaarde ervan niet bekend. Onderzoek van Amsterdam UMC toont aan dat die verneveling hooguit op indicatie een keuze kan zijn.

Patiënten die op de intensive care (IC) worden beademd, hebben vaak last van slijmophoping in de luchtwegen. Om dit probleem te verminderen, krijgen ze viermaal daags medicijnen die dat slijm oplossen. Dit gebeurt met een vernevelaar die deze zogenoemde mucolytica, in combinatie met luchtwegverwijdende middelen, in de luchtwegen inbrengt. Veel ziekenhuizen in Nederland doen dit routinematig.

Nooit geëvalueerd

Maar of zo’n behandeling nodig is, is nooit onderzocht, zegt Frederique Paulus. Zij is verpleegkundige, klinisch epidemioloog en onderzoeker op de IC van Amsterdam UMC. ‘Altijd is gedacht: baat het niet dan schaadt het niet. Maar de verneveling is nooit geëvalueerd, terwijl je toch medicijnen toedient. Bovendien vraagt het tijd van de professionals, gebruik je wegwerpmaterialen, zie je onrust bij de patiënt en is er kans op hartritmestoornissen door de luchtwegverwijders.’

‘Zonder verneveling kan een verpleegkundige meer aandacht besteden aan zinnigere zaken rond de behandeling van de patiënt en zijn familie.’

Geen verschillen

De meeste patiënten lagen vijf dagen aan de beademing. Paulus: ‘We zagen geen verschil tussen beide groepen. Mensen zonder verneveling hadden geen slechtere uitkomst. Ze lagen niet langer aan de beademing en kregen niet sneller een longontsteking. Onze conclusie is dat beademingszorg met routinematig vernevelen niet meer de voorkeur heeft. Alleen op indicatie zou je het kunnen doen. Maar of dat echt nut heeft, zou nog nader onderzoek vergen.’ Over hun bevindingen publiceerden de onderzoekers in 2018 in het maartnummer van het Journal of the American Medical Association (JAMA).

Zinnige zaken

Paulus vertelt dat er tevens naar het financiële voordeel is gekeken wanneer de IC’s verneveling alleen nog inzetten op indicatie. ‘De grootste kostenbesparing is dat een IC-verpleegkundige niet meer viermaal per dag een kwartier hoeft te vernevelen. Die tijd kun je aan zinnigere zaken besteden, zoals medicatieveiligheid, het voorkomen van infecties en het begeleiden van patiënt en familie.’ Om de resultaten van het onderzoek onder de aandacht te brengen, trekt Paulus het land door met de boodschap de toepassing van het routinematig vernevelen te staken. ‘We willen dit graag uitdragen, om bij te dragen aan doelmatige zorg.’

Meer weten?
Video
Contact

Verstuur