Rob de Bie, hoogleraar Neurologische bewegingsstoornissen, Amsterdam UMC:

‘Levodopa bij Parkinson kan gerust vanaf het begin’

In Nederland zijn ongeveer 50.000 patiënten met de ziekte van Parkinson. Uit de LEAP-studie is gebleken dat patiënten het medicijn levodopa gerust kunnen gebruiken vanaf de eerste symptomen. Dat leidt niet tot verergering van de ziekte of tot meer bijwerkingen. Projectleider Rob de Bie vertelt over het belang van de resultaten.

Parkinson is een hersenaandoening die gepaard gaat met traagheid, stijfheid en trillen. Levodopa vult het tekort aan dopamine in de hersenen aan. Het middel geneest de ziekte niet, maar vermindert de symptomen. Rob de Bie: ‘Lange tijd is gedacht dat levodopa op lange termijn schadelijk is. Artsen en patiënten waren daarom vaak terughoudend bij het gebruik. Als arts kon je alleen maar zeggen dat er geen bewijs was voor die schadelijkheid, maar dat liet ruimte voor twijfel. Met de LEAP-studie wilden we aan die onzekerheid een einde maken.’

Klachten meteen minder

In de studie zijn 446 patiënten 80 weken gevolgd. De ene helft kreeg die hele periode levodopa en de andere helft eerst 40 weken placebo en daarna levodopa. Er waren acht meetmomenten. De Bie: ‘Uit de studie weten we nu zeker dat het voor de langetermijneffecten en de bijwerkingen niet uitmaakt of je al vroeg begint met levodopa en dus veilig is. Zo kun je de kwaliteit van leven al in het begin van de ziekte verbeteren. Mensen die ermee starten hebben echt een soort wittebroodsweken, want het medicijn verlicht meteen hun klachten. Ze kunnen ineens weer veel meer. Mensen hoeven niet bang te zijn voor gewenning of dat het effect later weer vermindert. En ze gaan er op termijn ook niet sneller op achteruit.’

‘Mensen hoeven niet bang te zijn voor gewenning of dat het effect van levodopa later weer vermindert. En ze gaan er op termijn ook niet sneller op achteruit.’

Andere artsen overtuigen

Om de implementatie te versnellen vertelt De Bie in zijn nascholingen aan neurologen steevast over de resultaten. ‘Casusbesprekingen maken artsen bewust van hun overwegingen om misschien nog geen levodopa te geven, omdat ze ‘voorzichtig’ willen zijn. Ik kan laten zien dat die terughoudendheid niet nodig is. Het is mijn overtuiging dat een goed onderzoek met duidelijke resultaten artsen doet inzien: zó moet het gebeuren! Mijn ervaring is dat ik collega’s vrij eenvoudig kan overtuigen. En uiteraard is het belangrijk dat het in de richtlijn komt. De uitkomsten van de LEAP-studie zijn opgenomen in de recent vernieuwde Parkinson-richtlijn.’

Nameting bevestigt resultaat

Na drie en vijf jaar is de onderzoeksgroep nog eens gemeten. De Bie: ‘De metingen metingen zijn net afgerond en we zijn nu de gegevens aan het klaarmaken voor de analyses. Ik vermoed dat we niets anders zullen vinden dan na 80 weken, maar dat kunnen we dan straks met onderzoeksgegevens bevestigen. Intussen komt er enorm veel nieuwe kennis uit genetisch onderzoek. Er worden in hoog tempo allerlei targets gevonden die aangrijpingspunten kunnen vormen voor het stilzetten van het proces. Maar zolang we dat niet kunnen bij deze ziekte, is er in elk geval levodopa om patiënten goed en veilig te kunnen helpen.’

Meer weten?
Video
Contact

Verstuur