Amlodipine is een bloeddrukverlagend middel en lorazepam wordt gebruikt om ontwenning tegen te gaan na langdurige sedatie. Ook kinderen kunnen er baat bij hebben, maar het probleem was dat deze medicijnen alleen als tablet beschikbaar waren. Voor een kind hebben veel pillen een te hoge dosering of ze zijn te groot om door te slikken. Dat zegt Lidwien Hanff, ten tijde van de studie, ziekenhuisapotheker in het Erasmus MC. Zij begeleidde Annette van der Vossen, die in 2018 op het onderzoek promoveerde.
De directe aanleiding voor het onderzoek was dat een kind zich in een tablet verslikte en daardoor op de IC belandde, vertelt Hanff. ‘Met ons project wilden we goede toedieningsvormen voor alle leeftijden maken. De onderzoekers testten de ontwikkelde dranken eerst op stabiliteit. Hanff: ‘De oplossing van het slaapmiddel bleek lastig, omdat het slecht in water oplosbaar is. We konden geen alcohol gebruiken en een ander oplosmiddel bleek naar zeep te smaken.’ Uiteindelijk lukte het met een mengsel van veilige organische oplosmiddelen: glycerol, polyethylene glycol 400 en propylene glycol.
‘De dranken waren net zo effectief als de tabletten en de kinderen vonden ze niet vies smaken. Ook ouders gaven de voorkeur aan de drank.’
Hanff: ‘Bij het onderzoek naar de stabiliteit hebben we de dranken getest op kamertemperatuur, op 40 graden en in de koelkast. De ontleding binnen zes maanden bleek heel gering en niet schadelijk.’ De proef bij gezonde vrijwilligers wees uit dat de opname in het bloed bij de dranken niet anders was dan bij de pillen. Vervolgens testten de onderzoeker de drankjes bij kinderen die het betreffende middel al innamen, bijvoorbeeld vanwege een te hoge bloeddruk door een nieraandoening. ‘De dranken waren net zo effectief als de tabletten en de kinderen vonden ze niet vies smaken. De ouders gaven de voorkeur aan de drank, omdat ze een tablet eerst moesten splitsen en oplossen om door de sonde te kunnen geven.‘ Inmiddels worden beide dranken in de klinische praktijk gebruikt.
Vanwege het succes is nagedacht over een vervolg, vertelt Hanff. ‘Voor welke geneesmiddelen zouden ook dranken ontwikkeld moeten worden? Er is wel een inventarisatie gemaakt op Europees niveau en de informatie over bereidingen van kinderdranken wordt gedeeld ten behoeve van een Europees Kinderformularium. Het probleem blijft echter dat de markt voor geneesmiddelen voor kinderen klein is. Investeringen in ontwikkelingen van bestaande, oudere middelen blijven uit.’ Desondanks is Hanff tevreden over de opbrengst van het project, die ook hoop geeft voor de toekomst. ‘Het werkt goed als je als apothekers, kinderartsen en onderzoekers samenwerkt aan het vertalen van de behoefte uit de klinische praktijk naar beschikbare en geteste geneesmiddelen in een toedieningsvorm die voor kinderen geschikt is.’