Goed gebruik van geneesmiddelen is niet alleen een kwestie van het juiste recept uitschrijven volgens de richtlijn. Farmacotherapeutische zorg is een veel complexer proces, waarbij arts, apotheker én patiënt samen aan zet zijn. Een van de grote uitdagingen voor een beter gebruik van geneesmiddelen is therapietrouw. Ofwel: neemt iemand zijn medicijnen trouw én op de juiste manier in?

Veel patiënten lukt het niet (altijd) om hun medicijnen trouw in te nemen. Het is een van de belangrijkste belemmerende factoren voor succesvolle farmacotherapie. Ook maatschappelijk is dit een probleem. De Wereldgezondheidsorganisatie WHO berekende ooit dat er wereldwijd meer volksgezondheidswinst te behalen is door de therapietrouw te verbeteren, dan door de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen. Maar hoe ‘meet’ je therapieontrouw en wat is er aan te doen? Levert een betere medicatiebegeleiding van de patiënt bijvoorbeeld wat op? En wat kun je bereiken door de etiketten begrijpelijker te maken?

Therapietrouw is een voorwaarde voor een optimale inzet van geneesmiddelen. Het verbetert de gezondheid van de patiënt en drukt de zorgkosten. Veel patiënten wijken bewust of onbewust af van de met de zorgverlener afgesproken behandeling. Daar zijn verschillende oorzaken voor. Mensen vergeten het, willen liever toch geen geneesmiddelen gebruiken, of stoppen vanwege bijwerkingen. Bevordering van therapietrouw vraagt altijd om maatwerk om op deze persoonlijke factoren te kunnen inspelen.

Onderzoek naar therapietrouw kan op verschillende manieren. Met klinische trials kan uitgezocht worden welke effecten therapietrouwinterventies hebben op gezondheidsuitkomsten. Maar het is ook relevant om te onderzoeken hoe een interventie uitpakt in de dagelijkse realiteit – met alle verschillen tussen zorgverleners, patiënten en settings die op elkaar inwerken, Dit kan bijvoorbeeld met actieonderzoek, waarvoor GGG onder meer proeftuinen rond therapietrouw opzet. Deze vormen een zogeheten living lab, een levensechte praktijksetting waarin partijen samen interventies uitkiezen en testen. Het is bij uitstek een manier om de inzet van laagdrempelige werkwijzen rond therapietrouw te stimuleren.